Σε ποια μονοπάτια μπορεί να οδηγήσει η βία, τα παδιά μας;
Το πρόβλημα
Η βία έχει βάλει τα καλά της και ντυμμένη πρόβατο κυκλοφορεί ανάμεσά μας, με κύρια αλλά εξίσου επικίνδυνη μορφή της αυτή της λεκτικής κακοποίησης. Όπως έχουμε πει και σε προηγούμενο άρθρο μας, αυτή η βία είναι ενίοτε ανεκτή και προάγεται από ομάδες ή και μια ολόκληρη κοινωνία, ενώ με αυτό της το προσωπείο βρίσκεται πια παντού γύρω μας: στη δουλειά, στον αθλητισμό, στην ουρά της δημόσιας υπηρεσίας, στο internet, στα social media, στα blogs. Έχουμε εθιστεί στη βία και την ανεχόμαστε; Πιθανώς η διαρκής έκθεση μας μάς έχει εξοικιώσει με την παρουσία της, ενώ η ασφάλεια της από απόσταση παρακολούθησής της και της αποστασιοποιημένης συναισθηματικά εμπλοκής μας σε αυτήν, κάνει το έργο της ευκολότερο, αφού γαργαλάει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα σαν ένα χημικό ναρκωτικό που φτιάχτηκε για να καταστρέφει οτιδήποτε υγιές. Κι αν ως ενήλικοι έχουμε (έχουμε;) τις δικλείδες να προστατευτούμε μερικώς από την ολοκληρωτική μας αλλοτρίωση από αυτήν, τι γίνεται με τα παιδιά μας; Που μπορεί να οδηγήσει η διαρκής και με ένταση έκθεση των παιδιών στη λαίλαπα της βίας;
Οι στατιστικές
Έχουμε μάθει σαν επιστήμονες να επικαλούμαστε τα στατιστικά δεδομένα των ΗΠΑ για να καταδείξουμε το μέγεθος ενός προβλήματος και μακάρι, να έδειχναν και οι σχεδιαστές της κοινωνικής πολιτικής τα ανάλογα αντανακλαστικά στη χάραξη μακροπρόθεσμης και συντονισμένης αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών. Αλλά εδώ είναι Ελλάδα… Ένα από τα μονοπάτια της βίας οδηγεί σε ένα πολύ δυσάρεστο, ίσως το πιο δυσάρεστο αδιέξοδο που μπορεί να βρεθεί μια οικογένεια, αυτό της αυτοκτονίας ενός παιδιού και γι’ αυτό θα μιλήσουμε. Μιλώντας για τις ΗΠΑ, βλέπουμε να εμφανίζεται μια διαρκώς αυξητική τάση στους αριθμούς αυτοκτονιών κάτω των 12 ετών. Αλλά ακόμα κι εκεί είναι ακόμα λίγη η έρευνα γύρω από την αυτοκτονική συμπεριφορά μεταξύ των προ – εφήβων. Κι αυτό θα πρέπει να μας ανησυχεί πολύ, γιατί αν αυτοί είναι ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν αυτό το αρτιφυές πρόβλημα, σκεφτείτε τι θα γινόταν εδώ. Εδώ που όχι μόνο το κράτος αρνείται να μεριμνήσει για τα κοινά καθημερινά θέματα της πρόληψης υγείας (όπως π.χ. η εξέταση για την σκολείωση που ανατίθεται σε δασκάλους…) αλλά και που οι γονείς δε διαθέτουν τα χρήματα, το χρόνο και την παιδεία να στραφούν στον ακριβό κι ενεργοβόρο ιδιωτικό θεραπευτή για συμβουλές κι επανασχεδιασμό των τακτικών αντιμετώπισης ενδοοικογενειακών δυσλειτουργιών. Και δεν είναι κινδυνολογία η παρούσα τοποθέτηση, γιατί η βία δημιουργεί ένα τοξικό περιβάλλον που η μακροχρόνια έκθεση ενός οργανισμού σε αυτό προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες στην υγεία του. Κι εδώ πρόκειται για την ψυχική υγεία του παιδιού που με μέθοδο και συνέπεια καταστρέφεται από τα οικονομικά προβλήματα, την ανεργία, την ανέχεια και όλη την παθολογία που εκκρίνεται στον τόπο μας από όλα όσα τον ταλανίζουν.
Ας δούμε μερικά δεδομένα. Το ενενήντα τοις εκατό των παιδιών κάτω των 12 που αυτοκτονούν, παρουσιάζουν κάποιου είδους ψυχική διαταραχή, συνήθως μείζονα κατάθλιψη. Ανήκουν επίσης σε ομάδες υψηλού κινδύνου και μπορεί να είναι θύματα σεξουαλικής ή σωματικής κακοποίησης, ενώ μπορεί και να συμμετέχουν σε μορφές αντικοινωνικής συμπεριφοράς, όπως τη διάπραξη μικροκλοπών ή τη συμμετοχή τους σε συμμορίες. Η στατιστική δείχνει πως είναι επίσης πιο πιθανό να τελέσουν επιτυχημένη αυτοκτονική απόπειρα τα κορίτσια, ενώ και ο σεξουαλικός προσανατολισμός δείχνει να παίζει ρόλο, με υψηλότερο τον κίνδυνο αυτοκτονίας μεταξύ αγοριών που υποψιάζονται ότι μπορεί να είναι gay. Δεν είναι του παρόντος να αναφέρουμε τους πλέον συνηθισμένους τρόπους αυτοκτονίας αλλά πρέπει σίγουρα να αναφέρουμε την κύρια πηγή άντλησης πληροφοριών γύρω από αυτούς: το internet…
Τι συμβαίνει στα παιδιά αυτά;