Η επίπτωση της παχυσαρκίας είναι διαρκώς αυξανόμενη τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Θεωρείται πλέον, ότι η τοπική εστίαση του σωματικού λίπους συσχετίζεται άμεσα με τις μεταβολικές επιπλοκές της παχυσαρκίας.
Έρευνες υποδεικνύουν τη σημασία του σπλαχνικού (ενδοκοιλιακού) λίπους ως δείκτη μεταβολικών διαταραχών, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την αντίσταση στην ινσουλίνη, τη δυσανοχή στη γλυκόζη, την υπερινσουλιναιμία και την υπερτριγλυκεριδαιμία. Τα συμπτώματα αυτά σε συνδυασμό με αυξημένη αρτηριακή πίεση συνιστούν το μεταβολικό σύνδρομο ή σύνδρομο Χ, όπως ονομάστηκε το 1988 από τον Reaven.
Οι αξιοσημείωτες διαφορές στην ποσότητα και την κατανομή του σωματικού λίπους μεταξύ ανδρών και γυναικών, μας παρέχουν ξεκάθαρα δεδομένα για τις φυλο-εξαρτώμενες διαφορές στο μεταβολισμό των λιπιδίων. Στις γυναίκες, μεγαλύτερο ποσό λίπους αποθηκεύεται στο κατώτερο τμήμα του σώματος – στους γλουτούς – ενώ στους άνδρες στο ανώτερο τμήμα. Επιπρόσθετα, οι γυναίκες αποθηκεύουν μεγαλύτερα ποσά λίπους υποδόρια, ενώ οι άνδρες στην κοιλιακή κοιλότητα (αναφέρεται ως σπλαχνικό λίπος). Κάτι που επιδρά στα λιπίδια και τις λιποπρωτεΐνες πλάσματος, ώστε στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης, της LDL και των τριγλυκεριδίων να είναι χαμηλότερα και της HDL υψηλότερα σε σχέση με τους άνδρες. Οι διαφορές αυτές φαίνεται πως αντανακλούν τις δράσεις των στεροειδών ορμονών φύλου στο μεταβολισμό των λιπιδίων, από τη στιγμή που σε μια μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα οι συγκεντρώσεις των λιποπρωτεϊνών – όπως και η κατανομή του σωματικού λίπους – τείνουν προς τα ανδρικά πρότυπα.
Η ποσότητα λίπους που συσσωρεύεται σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος αντανακλά την ισορροπία μεταξύ του ρυθμού λιπόλυσης (απελευθέρωσης λιπαρών οξέων και γλυκερόλης από το λιπώδη ιστό) και λιπογένεσης (πρόσληψης λιπαρών οξέων από το λιπώδη ιστό). Η συσσώρευση λίπους αντανακλά επάρκεια ορμονών που ευνοούν τη λιπογένεση (κορτιζόλη και ινσουλίνη) μέσω ενεργοποίησης της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης των λιποκυττάρων, αλλά και ένδεια ορμονών που ευνοούν τη λιπόλυση (ορμόνες φύλου, αυξητική ορμόνη). Η διαταραχή αυτή πιθανότατα προέρχεται από υπερευαισθησία στον άξονα υποθαλάμου – υπόφυσης – επινεφριδίων. Οι επιπτώσεις των ορμονών αυτών εκφράζονται πιθανότερα στον σπλαχνικό λιπώδη ιστό έναντι του υποδόριου, λόγω υψηλότερης κυτταρικής πυκνότητας, νεύρωσης, ροής αίματος και αυξημένων υποδοχέων κορτιζόλης και ανδρογόνων.
