Gallery

Επικοινωνία

Ο Ψυχολόγος Δημοσθένης Κ. Παναγιώτου μας εξηγεί…


Η δραματικότερη αλλαγή είναι πως έχουμε τη ψεύτικη αίσθηση, πως έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε παντού, όποια στιγμή θελήσουμε και πως μπορούμε να υπερκεράσουμε οποιαδήποτε δυσκολία, απλά αλλάζοντας σελίδα ή διαγράφοντας κάποιον από φίλο, κάτι που είναι αδύνατο κατά την πραγματική διαπροσωπική επαφή, αφού τότε δε μπορούμε να προσποιηθούμε πως κάτι δε συμβαίνει, δε μπορούμε απλά να το αγνοήσουμε!

Μπορεί να είναι τόσο απλό όσο αυτό που συμβαίνει όταν σε μια γιορτή συγκεντρωθούν πολλοί και διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι, με ετερόκλητες γνώσεις ή κοινωνικό επίπεδο. Εμφανίζεται πιθανώς μια στιγμή σε τέτοια γεγονότα, που λόγω κάποιας διαφωνίας ή δύσκολης στιγμής, όλοι θα ήθελαν να φύγουν. Τα πράγματα γίνονται άβολα τότε. Είναι, ωστόσο, πολύ σημαντικό ότι όλοι μένουν και μαθαίνουν να αλληλεπιδρούν, ξεπερνώντας όποιες επικοινωνιακές δυσχέριες εμφανίζονται.

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο όμως σε κοινωνικές συναναστροφές σήμερα, να βλέπουμε ανθρώπους με το κινητό στο χέρι τους, αποτραβηγμένους από την παρέα ή τη γιορτή, να ανατρέχουν στη σελίδα τους στο Facebook. Κι ακόμα κι αν σωματικά είναι παρόντες στο χώρο, στην ουσία είναι μακριά…

Όσον αφορά στους νέους, οι οικονομικές δυσκολίες που βιώνει κάθε οικογένεια που έχει δώσει κινητό τηλέφωνο στο παιδί της, έχει καταστήσει τα γραπτά μηνύματα ως το κύριο μέσο επικοινωνίας μεταξύ των νέων, οι οποίοι νιώθουν πλέον άβολα να μιλούν προφορικά μεταξύ τους. Κι επειδή βρίσκονται μόνοι πίσω από ένα πληκτρολόγιο όλο και περισσότερο, το βρίσκουν κι ευχάριστο, αφού δεν εμπλέκονται συναισθηματικά και μπορούν να κρυφτούν ή να κρύψουν όσα τους απασχολούν. Έχουν μάλιστα αναπτύξει τέτοιον επικοινωνιακό κώδικα, που καταφέρνουν με λίγες λέξεις να αναπτύσσουν νοήματα που, μάλλον, δε μπορούν να αναπτύξουν πλέον μέσω της ομιλίας!

Η τεχνολογία και το Facebook  απομονώνουν τους ανθρώπους από τον πραγματικό κόσμο, ή καλλιεργούν τις διαπροσωπικές σχέσεις;
Και τα δύο συμβαίνουν. Κάποιοι χρησιμοποιούν το Facebook για να κρατήσουν ζωντανές ή να καλλιεργήσουν τις πραγματικές τους σχέσεις, τις αληθινές. Υπάρχουν όμως και κάποιοι άλλοι που ζουν μέσα από τις εικονικές τους σχέσεις, αγνοώντας την πραγματική προσωπικότητα των «φίλων» τους, και επαναπαύονται στο διαδραστικό περιβάλλον που οι αβρότητες και η εύκολη καλοσύνη είναι κυρίαρχες. Αλλά και μέσα σε αυτή τη βεβαιότητα, δε νιώθουν τόσο ασφαλείς, και σίγουρα δεν εισπράττουν πραγματική χαρά ή ευχαρίστηση…

Στην πραγματικότητα δεν έχουν «φίλους», αλλά «οπαδούς», κάτι που τους κάνει θύματα της κολακίας, αφού τα πολλαπλά “likes” στις αναρτήσεις τους τους κρατούν δέσμιους της εικονικής κοινωνίας τους, καθιστώντας παράλληλα ολοένα και πιο δύσκολη την απαγκίστρωσή τους από εκεί, και την αναζήτηση αληθινών, σάρκινων φίλων.

Μπαίνουμε στον πειρασμό και δίνουμε προτεραιότητα σε ανθρώπους που δεν είναι μαζί μας, από το να κάνουμε το ίδιο με τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας.

Τρώμε και γράφουμε, οδηγούμε και γράφουμε. Είμαστε στο πάρκο και γράφουμε, δεν ανταλλάζουμε ματιές με τους ανθρώπους μας, με τους φίλους που είμαστε μαζί, γιατί κρατάμε το κεφάλι σκυφτό πάνω από μια οθόνη ή ένα smart phone. Κι αν σκεφτούμε πως πάνω από το 60 τοις εκατό της επικοινωνίας μας μπορεί να είναι μέσω της σιωπής και όλων όσων λέει το βλέμμα μας, θα πρέπει να πανικοβληθούμε. Πριν λίγα χρόνια, μιλούσαμε με τους ανθρώπους μας, τώρα κοιτάμε κάθε λίγο την κεντρική μας σελίδα και το profile της εξωσυζυγικής μας σχέσης. Προσμέναμε κάποτε να μας κοιτάξει λίγο ο πατέρας που διάβαζε εφημερίδα με προσήλωση, και τώρα κάνουμε το ίδιο στα παιδιά μας με τις οθόνες.

Θα μας κάνει καλό να αποτραβηχτούμε λίγο από αυτή τη συνήθεια;
Αν κάποιος δε μάθει πώς να ζει μόνος του, θα βιώνει συνέχεια τη μοναχικότητα στη ζωή του. Όσο περισσότερο είναι κάποιος συνδεδεμένος στο Facebook, τόσο περισσότερο αποζητά την επιβεβαίωση των «φίλων» του, ακόμα και για τις απλές του ανάγκες. Όταν οι άνθρωποι αντικαθιστούν το, “νιώθω την ανάγκη να επικοινωνήσω” με το “πρέπει να επικοινωνήσω, ας στείλω ένα μήνυμα”, προκαλούν κάτι ατυχές στον εαυτό τους. Αρχίζουν να χρειάζονται την επιβεβαίωση άλλων ανθρώπων, ενώ δε μπορούν να τους προσεγγίσουν σαν τις πλήρεις, διαφοροποιημένες και αυτόνομες υπάρξεις που είναι. Τους χρησιμοποιούν σαν ανταλλακτικά και δεκανίκια για την υποστήριξη του εύθραυστου εγώ τους.

Δεν είναι δύσκολο να πείσεις κάποιον που μεγάλωσε όσο μεγάλωνε και το Facebook, πως είναι σημαντικό να ζει και την πραγματική ζωή του, έξω από το internet;
Οι ίδιοι οι νέοι (και όχι μόνο οι νέοι!) όλο και πιο συχνά διαμαρτύρονται για τον καταναγκασμό, που προκύπτει από αυτή τη διαρκή τους ανάγκη να είναι διαρκώς online. Διαμαρτύρονται για την ανάγκη να παίζουν πολλαπλούς χαρακτήρες που δεν είναι πραγματικά, μόνο και μόνο για να διατηρούν ζωντανές τις ετερόκλητες εικονικές επαφές τους. Διαμαρτύρονται για το άγχος που τους δημιουργεί ο καταναγκασμός της «επικοινωνίας» μέσω μηνυμάτων, και της ανανέωσης του profile τους. Νοσταλγούν ολοένα κάτι που ποτέ δεν είχαν, την προσοχή των γονιών τους… Όμως, εγκλωβισμένοι στον κυκεώνα αυτού που έμαθαν να ζουν, ξαναπέφτουν με ορμή στην εικονική τους αλήθεια.

Οι άντρες χρησιμοποιούν διαφορετικά το Facebook από ότι οι γυναίκες;
Κάποιες έρευνες έχουν δείξει πως οι άντρες αντιδρούν ευκολότερα και κάποιες φορές συγκρούονται (μέσω του γραπτού λόγου) στο Facebook, σε αντίθεση με τις γυναίκες που είναι πιο ευπροσάρμοστες,  εύπιστες και λιγότερο επιθετικές, αλλά με ιδιαίτερη «προσήλωση» στην συλλογή κι αξιολόγηση πληροφοριών μέσω των profiles ανθρώπων που τους κινούν το ενδιαφέρον.

Πολλές νέες μητέρες νιώθουν την ακαταμάχητη ανάγκη κάνουν chat καθώς θηλάζουν, μόνες στο σπίτι, με τις ορμόνες τους στα κόκκινα λόγω της λοχείας. Αλλά επειδή ο θηλασμός είναι κάτι παραπάνω από τη σίτηση ενός βρέφους, δημιουργείται τεράστιο έλλειμα στη συναισθηματική πλήρωση των αναγκών του, αφού η μητέρα του το κοιτάει πολύ λιγότερο, από ότι θα το κοιτούσε αν δεν έκανε chat.

Τι μπορούμε να κάνουμε; Μπορούμε να βοηθήσουμε ή και να βοηθηθούμε;
Βάλτε κανόνες. Αποφασίστε πως κάποιες συγκεκριμένες στιγμές δε θα είστε συνδεδεμένοι. Στιγμές όπως στο φαγητό ή στην έξοδο με φίλους, θα απέχετε από το Facebook. Θα είναι δύσκολο στην αρχή, αφού κάθε νέο δεδομένο συναντάει την αντίσταση του παλιού, του κατεστημένου. Αλλά θα το πετύχετε!

Σαρκάστε ανοιχτά τον εαυτό σας για την εμμονή σας με το internet, και κάντε τις αναγωγές σας στο πως μεγαλώσατε εσείς σαν παιδιά, και σκεφτείτε πως μεγάλωσαν οι γονείς σας. Όσο πιο συχνά τα σκέφτεστε αυτά, τόσο ευκολότερα θα εμπεδώσετε και την αξία τους, τόσο βαθύτερα θα κατανοήσετε την αναγκαιότητά τους.

Συνειδητοποιήστε πως όποιος δεν είναι δίπλα σας είναι απών, και δώστε την προσοχή σας σε αυτόν που είναι πραγματικά δίπλα σας, που μπορείτε να τον δείτε στα μάτια.

Μάθετε εσείς, και μάθετε και στα παιδιά σας να κοιτάνε γύρω τους όταν περπατούν, να μη περπατούν χωρίς να αφουγκράζονται γύρω τους. Μια βόλτα στην πόλη με ανοιχτά τα μάτια και τις αισθήσεις, είναι ισοδύναμη με τις εμπειρίες ενός βιβλίου εκατοντάδων σελίδων. Οι εμπειρίες αποκτούνται με βιωματικό τρόπο, όταν οι αισθήσεις μας μετέχουν, όταν οι μυρωδιές και τα χρώματα είναι ζωντανά. Μείνετε μόνοι, για να μάθετε να διαχειρίζεστε τη μοναξιά σας. Γιατί η αξία της συντροφιάς αναδεικνύεται μέσα από την κατανόηση της μοναχικότητας, και η πραγματικότητα είναι γεμάτη μοναξιές. Μην την αποφεύγετε λοιπόν, αφήστε την να σας ακουμπήσει, για να δείτε πόσο αξίζει ένα αληθινό άγγιγμα.

ΕΧΕΤΕ ΚΑΙ ΕΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ;  ΡΩΤΗΣΤΕ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ!

Βρείτε τον Ψυχολόγο Δημοσθένη Κ. Παναγιώτου στο:

Τηλ.: 6944257987 – 6984099670
mail: larisa.psychologos@gmail.com
FB: Δημοσθένης Παναγιώτου

Leave a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *