Όλα σχεδόν τα παιδιά περνούν κάποτε μια περίοδο ανορεξίας. Είναι κάτι φυσιολογικό, αναμενόμενο και περαστικό.
Η ανορεξία παρουσιάζεται σαν μείωση της ποσότητας που τρώει το παιδί ή απέχθεια για ορισμένες τροφές.
Η ηλικία που συνήθως εμφανίζεται είναι μετά το δεύτερο χρόνο
της ζωής ή και αργότερα και συμπίπτει με την ανάπτυξη του εγώ
και του αρνητισμού. Ο αποθηλασμός, η προσθήκη νέων τροφών, η αλλαγή διαιτολογίου ή η πίεση να φάει μπορεί να είναι το έναυσμα για αυτήν τη συμπεριφορά του παιδιού. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από έντονες συγκρούσεις και καταστάσεις εκνευρισμού, κατά τις οποίες η μητέρα δοκιμάζει τα πάντα για να καταφέρει το παιδί να τελειώσει έστω και ένα γεύμα. Η απλή αυτή αντιδραστική μορφή ανορεξίας υποχωρεί όταν καταλαγιάσει το άγχος της μητέρας, μεταβληθεί η συμπεριφορά της ως προς τη διατροφή και σταματήσει να το πιέζει.
Η εμφάνιση ανορεξίας στο παιδί μπορεί να οφείλεται είτε σε ψυχολογικούς και σπανιότερα σε παθολογικούς λόγους είτε μπορεί απλά να αποτελεί μια απόλυτα φυσιολογική για το ίδιο το παιδί συμπεριφορά, αφού έχει την ικανότητα να ακολουθεί πιστά το δικό του αυτορυθμιζόμενο σύστημα ελέγχου πείνας και κορεσμού (δεν τρώει γιατί απλά δεν θέλει να φάει). Επίσης, όπως ήδη προαναφέρθηκε, το παιδί χρησιμοποιεί την άρνηση για φαγητό ως έναν τρόπο επικοινωνίας και προσέλκυσης της προσοχής και του ενδιαφέροντος των γύρω του προς το ίδιο. Ωστόσο, όταν το παιδί ζει μέσα σε ένα περιβάλλον όπου βιώνει ιδιαίτερα έντονο στρες με διαταραγμένες σχέσεις των γονιών, προβλήματα και συγκρούσεις ή προβλήματα στις σχέσεις με τους συμμαθητές ή το δάσκαλο στο σχολείο, τότε είναι πιθανόν το παιδί να γίνει ανόρεκτο προκειμένου να αντιδράσει και να αμυνθεί απέναντι σε μια κατάσταση που το δυσαρεστεί πολύ.
Η πίεση που συνήθως ασκείται στο παιδί έχει αντίθετο
αποτέλεσμα. Ένα σημαντικό σημείο είναι να μην καταλάβει το παιδί το αυξημένο
ενδιαφέρον των γονιών του γιατί θ’ αρχίσει να το
εκμεταλλεύεται για να ικανοποιήσει διάφορες επιθυμίες του. Κάποιες διατροφικές οδηγίες χρήσιμες προς τους γονείς είναι οι ακόλουθες:
- μικρά και συχνά γεύματα
- το πιάτο να μην εμπεριέχει μεγάλη ποσότητα φαγητού (το παιδί φουσκώνει και μόνο που το βλέπει)
- παρασκευάστε τα αγαπημένα του φαγητά
- επιλέγετε ένα σερβίτσιο με χαρούμενα χρώματα και ελαφρύ ώστε εύκολα να μπορεί να το πιάσει με τα χέρια του και να «παίξει» με αυτό
- αποφύγετε τα διάφορα γλυκά ή αλμυρά σνακ μεταξύ των γευμάτων όπως σοκολάτες, πατατάκια, αναψυκτικά κλπ (αυτά σίγουρα θα του περιορίσουν ακόμα περισσότερο την όρεξη για φαγητό)
Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να πιέζεται με τη βία το παιδί να φάει όλη την ποσότητα φαγητού που οι γονείς θέλουν. Είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν συμβουλευτεί ειδικό διαιτολόγο προκειμένου να γνωρίζουν τι ακριβώς θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα διαιτολόγιο ενός παιδιού ανάλογα με τα χαρακτηριστικά, την ανάπτυξη και τις ανάγκες του. Πολλές φορές συμβαίνει οι γονείς να μην μπορούν να αξιολογήσουν σωστά, να υπερεκτιμούν τις ανάγκες του απιδιού τους για φαγητό και από άγχος τους το παιδί να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί το φορτώνουν με περισσότερο φαγητό από αυτό που το ίδιο μπορεί να ανεχτεί. Το παιδί έχει το δικό του σύστημα ελέγχου πείνας και κορεσμού που δεν πρέπει ποτέ να διαταράσσεται.
Ωστόσο, όσο και αν κάποια από τα παραπάνω φαίνονται απλοϊκά, θα πρέπει οι γονείς να επαγρυπνούν και να παρακολουθούν διακριτικά τη συμπεριφορά του παιδιού και εφόσον η περίοδος άρνησης κατανάλωσης τροφής από το παιδί (αν δηλαδή το παιδί συνεχίζει να καταναλώνει πολύ λιγότερο από αυτό που ο ειδικός έχει συστήσει και που απαιτείται για την ομαλή του ανάπτυξη) συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα θα πρέπει να απευθυνθούν πάλι στους ειδικούς για επανέλεγχο και περαιτέρω εκτίμηση της κατάστασης θρέψης και του ρυθμού ανάπτυξής του. Σε ακραίες περιπτώσεις, οι δυσκολίες στη λήψη τροφής μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστέρηση της ανάπτυξης.
Ζωή Μπουλούμπαση, M.Sc.
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Πηγή: www.logodiatrofis.gr
